Erken evre küçük hücreli dışı akciğer kanserinde (KHDAK) tümörün cerrahi olarak çıkarılması hastalığın iyileştirilmesindeki en başarılı sonuçları sunmaktadır. Bu yüz güldürücü sonuçlara rağmen akciğer kanseri ameliyatı ciddi sonuçları olabilen karmaşık bir işlemdir. Bu nedenle ameliyatın akciğer kanserleri üzerinde çok fazla deneyime sahip bir cerrah tarafından yapılması önemlidir.
Akciğerde yer alan hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu meydana gelen kötü huylu tümöral oluşumlara akciğer kanseri adı verilir. Kanser hücreleri ilk olarak bulunduğu yerde çoğalarak kitlesel bir yapı oluşturur. Kanserin daha ileri evrelerinde çevre doku ve organlara yayılım gösterir.
Akciğer kanseri ameliyatı ile tümörün çıkarılması, kanser sınırlı olduğunda ve yayılma olasılığı düşük olduğunda en iyi seçenek olarak kabul edilir. Buna erken evre küçük hücreli dışı akciğer kanserleri ve karsinoid tümörler dahildir. Akciğer kanseri ameliyatı, kanserin türü, yerleşimi, evresi ve hastanın diğer tıbbi durumlarına bağlı olarak değerlendirilir.
Doktorunuz kanserin ameliyatla tedavi edilebileceğini düşünüyorsa:
- Ameliyat sonrası yeterli akciğer dokusuna sahip olup olmadığınızı görmek için solunum fonksiyon testleri istenecektir.
- Ameliyat için yeterince sağlıklı olduğunuzdan emin olmak için kalbinizin ve diğer organlarınızın işlevini kontrol etmek için testler yapılacaktır.
- Doktorunuz kanserin akciğerler arasındaki lenf bezlerine yayılıp yayılmadığını kontrol etmek isteyecektir. Bu genellikle ameliyattan önce mediastinoskopi veya pozitron emisyon tomografisi (PET) ile sağlanır.
Akciğer Kanseri Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Akciğer kanserini çıkarmak için yaygın olarak kullanılan iki yaklaşım vardır. Seçim akciğer tümörünün yeri, boyutu ve evresine, daha önemlisi cerrahın uzmanlığına bağlıdır.
Torakotomi (Açık Cerrahi)
Torakotomi, göğsün yan tarafında yapılan kesi ile göğsün açılarak çeşitli işlemlerin uygulandığı cerrahi yöntemin adıdır. Tipik olarak cerrahın akciğere erişimini sağlamak ve göğüs boşluğunda ameliyatı gerçekleştirebilmek için göğüs duvarının bazı kasları kesilir ve iki kaburga arasına yerleştirilen ekartör denilen alet ile göğüs kafesi aralanır. Ameliyat sonrası kesi kapatıldığında kaslarda onarılır.
Geleneksel açık cerrahi yaklaşım olan torakotomide, evde uzun bir iyileşme süresi ve tipik olarak hastanede uzun bir yatış süreci gerektirir. Ayrıca ameliyat sonrası ağrı kapalı cerrahi yaklaşımlara göre daha fazla olmaktadır.
Minimal İnvaziv Cerrahi (Kapalı Cerrahi)
Torakoskopi veya video yardımlı torakoskopik cerrahi (VATS) olarak bilinen bu yaklaşımda göğsün içine erişim sağlam için 1 ila 3 küçük insizyon (kesi) açılır. Cerrah akciğeri görüntülemek için kamera ve ameliyatı gerçekleştirmek için özel aletler kullanır.
Açık cerrahiye göre yapılan kesiler oldukça küçüktür (2-3 cm), kas dokusu korunur ve kaburgalar ayrılmadan ameliyat gerçekleştirilir. Bu gibi olumlu özellikleri ile VATS, açık cerrahiye oranla çok daha az ağrılı ve çok daha konforlu bir cerrahi yöntemdir. Bu avantajları sayesinde hastanede yatış süresi kısalmakta ve hastalar günlük hayatlarına en kısa sürede geri dönebilmektedir. VATS tekniği ile iyileşme süresi sadece 2-3 gündür. Açık cerrahiye oranla yarattığı avantajlardan dolayı günümüzde göğüs cerrahisi pratiğinde oldukça sık tercih edilmekte, kliniğimizde de en sık kullanılan operasyon tekniği olarak öne çıkmaktadır.
Kliniğimizde uygulanan Tek port VATS yönteminde ise ameliyat sadece tek bir küçük kesi ile (2-3 cm) gerçekleştirilmektedir. Teknolojik gelişmeler ile küçük bir kesiden yerleştirilen kamera sadece 5 milimetre boyutundadır. Özel olarak tasarlanmış aletler de aynı kesiden kullanılabilir. Kliniğimizde Tek port VATS yöntemi ile akciğer kanserinin cerrahi tedavisi (lobektomi, pnömonektomi veya segmentektomi) gerçekleştirilebildiği gibi, kompleks akciğer kanseri hastalarıda (sleeve rezeksiyon ve göğüs duvarı rezeksiyonu) aynı yöntem ile başarılı bir şekilde yapılabilmektedir.
Detaylı bilgi için Tek Port VATS Yöntemi (U-VATS)
Akciğer Ameliyatı Yöntemleri Nelerdir?
İnsan vücudunda sağ akciğer 3 lobdan (parçadan), sol akciğer ise 2 lobdan oluşmaktadır. Akciğerin lobları ise daha küçük birimler olan segmentlere ayrılır. Akciğer kanseri ameliyatları wedge rezeksiyondan akciğerin tamamının çıkarıldığı pnömonektomiye kadar geniş bir yelpazede yapılabilmektedir.
Doktorunuzun önerdiği ameliyat türü, tümörün boyutuna, konumuna ve akciğerlerinizin ne kadar iyi çalıştığına bağlıdır. Bir kişinin akciğerleri yeterince sağlıklıysa, doktorlar genellikle daha kapsamlı bir operasyon (örneğin, segmentektomi yerine lobektomi) yapmayı tercih ederler, çünkü kanseri tedavi etmek için daha iyi bir şans sağlayabilir.
Wedge (Kama) Rezeksiyon
Kama rezeksiyon, kanserli tümörü çevreleyen akciğer dokusunun kama şeklindeki küçük bir bölümünün çıkarılmasıdır. Daha çok tanı amaçlı yapıldığı gibi tedavi amaçlıda yapılabilir.
Segmentektomi
Akciğerin en küçük anatomik birimi olarak kabul edilen segmentin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Her akciğer lobu iki ila beş akciğer segmentinden oluşur. Cerrahlar belirli lobların bir ila dört segmentini çıkarabilir ve etkilenmemiş dokuyu kurtarabilir. Bu yaklaşım tüm lobun çıkarılması durumunda hastanın normal günlük yaşamına yetecek kadar normal akciğer fonksiyonuna sahip olmaması durumunda kullanılabilir. Ayrıca erken evre akciğer kanserlerinde lobektomi ameliyatına alternatif olarak da yapılabilir.
Lobektomi
Her akciğer lob adı verilen 2 veya 3 bölümden oluşur. Lobektomi bu loblardan birinin cerrahi olarak bir bütün halinde çıkarılmasıdır. İşlem sırasında akciğerin üçte biri veya yarısı etrafındaki lenf bezleriyle birlikte çıkarılır. Bu işlem genellikle KHDAK için tercih edilen ameliyat türüdür. Lobektomi akciğer kanserini tedavi etmek için yapılan en yaygın ameliyattır.
Sleeve Akciğer Rezeksiyonu
Sleeve rezeksiyonda akciğerin üçte biri veya yarısı etrafındaki lenf bezleriyle birlikte çıkarılır. Ek olarak, kan damarı veya bronşun bir kısmı çıkarılır ve kalan uçlar tekrar birbirine bağlanır. Akciğerin merkezine yakın yerleşimli tümörlerde, tüm akciğerin çıkarılmasına gerek kalmadan tümörlü akciğer dokusunun çıkarılmasını sağlar.
Pnömonektomi
Pnömonektomi, kanser, travma veya başka bir durum nedeniyle akciğerlerinizden birini çıkarmak için yapılan bir ameliyat türüdür.
İki akciğerimiz bulunmaktadır: sağ akciğer ve sol akciğer. Bu akciğerler bir dizi hava yolları aracılığıyla ağzımıza bağlanır. Bu hava yolları aracılığıyla akciğerler vücuda oksijen getirir ve vücuttan karbondioksiti uzaklaştırır. Oksijen vücudunuzun tüm fonksiyonları için gereklidir. Karbondioksit, vücudun kurtulması gereken bir atık üründür. Normal durumlarda çoğu insan gerekirse iki akciğer yerine tek akciğerle idare edebilir. Genellikle bir akciğer diğer akciğer hasar görmedikçe, yeterli oksijeni sağlayabilir ve yeterli karbondioksiti çıkarabilir.
Diğer Organlara Yayılmış Akciğer Kanseri Ameliyatı
Akciğer kanseri beyninize yayılmışsa ve sadece bir tümör varsa, tümörün çıkarılmasından fayda sağlayabilirsiniz. Bu ameliyat ancak akciğerdeki tümör de tamamen çıkarılabiliyorsa veya tedavi edilebiliyorsa (radyasyon ve/veya kemoterapi ile) düşünülmelidir.
Beyin ameliyatı, beynin hayati bölgelerine zarar vermeden tümör çıkarılabiliyorsa yapılmalıdır.
Lenf Bezlerinin Çıkarılması
Ameliyat sırasında kanserin yayılıp yayılmadığını kontrol etmek için kanserin yakınındaki lenf bezleri de çıkarılır. Kanserin lenf bezlerine yayılıp yayılmadığını bilmek, doktorların kemoterapi veya radyasyon tedavisi ile daha fazla tedaviye ihtiyacınız olup olmadığına karar vermelerine de yardımcı olur.